Yelkenlilerin uluslararası ticaretteki önemi sanayi devriminin başlamasıyla ortadan kalktı. Yerlerini, hava koşullarına daha az bağımlı olan, sefere kısa sürede çıkabilen ve daha az insan gücü gerektiren buharlı gemiler aldı. Yelkencilik günümüzde çok popüler bir eğlence biçimi olarak varlığını sürdürüyor.
Yelkenciliğin Fiziği
Yelkenliler rüzgar enerjisinin sağladığı güçle hareket eder.rüzgar yelkene arkadan vurunca, yol açtığı basınçtaki farklılıkla yelkene binen net bir kuvvet ortaya çıkar. Eğer rüzgar tekneye yanlardan vurursa, yelkenin biçimine göre iki akıma ayrılır. Uçakların havalanmasını sağlayan aerodinamik ilkesi aynı şekilde yelkenlileri yönlendirir. Rüzgarüstü tarafta akan hava rüzgaraltı tarafta akan havadan daha hızlı hareket eder. Bu durum rüzgaraltı tarafta daha fazla basınca yol açar. Böylece basınç farklılığıyla yelkenli gemiyi hareket ettiren bir kuvvet
Yana Yatma ve Denge
Tekneye yanlardan vuran hava akımı, teknenin uzunlamasına ekseni boyunca yatmasına yol açar. Deniz çalkantıları, dengesiz yükler ve tramola sırasındaki merkezkaç kuvvetleri yana yatma denen bu durumu daha da kötüleştirir. Tekne alabora olabilir.
Bir geminin stabilitesi yatmaya karşı koyma gücünü belirtir. Ağırlık stabilitesi ve form stabilitesi farklıdır. Alt kısımları toplam ağırlığın %30-50sini oluşturan yelkenli gemilerin
ağırlık stabilitesi vardır. Yatma açısının artmasıyla birlikte, omurga bu devinime karşı koyan bir kuvvet yaratır ve genelde gemiyi dik durumda tutar. Daha küçük yelkenlilerde form stabilitesi esastır. Bunların gövdeleri geniştir ve geniş gövdeleriyle kolayca doğrulurlar.
Küçük bir teknedeki mürettebat teknenin bir tarafına hareket ederek dengeye katkıda bulunabilir. Katamaran ya da trimaran gibi birden çok gövdeli deniz taşıtlarının form stabilitesi yüksektir.
Dalga ve Kas Gücü
Motorsuz araçlarla yapılan başlıca su sporları sörf, rüzgar sörfü, uçurtma sörfü, kürekle kano ve kürek çekmedir. Rüzgar sörfünde gerekli gücü yelkenler aracılığıyla rüzgar sağlar; uçurtma sörfünde ise aynı işlevi uçurtma görür. Sörfçü hareket yönünü vücut ağırlığıyla ve kas gücüyle belirler. Aynı şey sırf bir tahtayla dalgaya binmeye dayanan dalga sörfü için de geçerlidir. Sporcu tahtanın hızını ve yönünü kontrol ederek, dalgayı aşmadan ya da içinden
geçmeden dalga yamacında kalır.
Kısa kısa…………
Aerodinamik ve kuvvet farklılıklarına göre her tekne belirli bir sınıfa girer.
Hidrodinamik akıntıları ve cisimlerin sudaki davranışını inceleyen bir bilim dalıdır.
Üç gövde tipi: geniş deplasman gövde, dar yarı-deplasman gövde ve kayıcı gövde. Kayıcı gövdeli tekneler en yüksek hızlara ulaşır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder